Een paniekaanval begint met lichamelijke klachten. Je kunt last krijgen van hartkloppingen, pijn op de borst, ademnood, misselijkheid en duizeligheid. Deze klachten zijn ongevaarlijk, maar je interpreteert het verkeerd en raakt in paniek.
Wanneer is het een paniekstoornis
Een paniekaanval kan je wel eens overkomen. We kennen allemaal wel eens een moment dat het je naar de keel vliegt. Het zweet breekt je uit en je krijgt hartkloppingen. Dit is een milde vorm van een paniekaanval.
Je hebt een paniekstoornis als je het je regelmatig overkomt. Uit angst voor een paniekaanval probeer je situaties te vermijden. Je vindt het bijvoorbeeld eng om je alleen op straat te begeven en vermijdt dit. Hierdoor heb je grote kans dat je een straatfobie ontwikkeld.
Hoe ontstaat een paniekaanval
Voor het ontstaan van een paniekaanval is niet één duidelijke oorzaak te vinden. Het kan een aantal oorzaken hebben dat je een paniekaanval krijgt. Stress, hormonen en opvoeding kunnen een belangrijke rol spelen.
Na een ingrijpende gebeurtenis of na stress kan je een paniekaanval krijgen. Aanleiding kan een verlies van een dierbaar persoon zijn, een stressvolle periode op het werk, een verhuizing of een lichamelijke ziekte.
Een paniekaanval begint met een vecht of vlucht reactie. Deze reactie was vroeger nodig om te overleven als je aangevallen werd door andere stammen of wilde dieren. Je lichaam maakt adrenaline en het stresshormoon cortisol aan. Deze hormonen zorgen ervoor dat je klaar bent om te vluchten of te vechten.
Deze reactie is totaal overbodig als je op de bank zit, of in de rij staat bij een supermarkt. Als je het negeert, is er niets aan de hand, maar omdat het heel beangstigend kan zijn, ontstaat zo een paniekaanval.
Symptomen van een paniekaanval
Niet iedere paniekaanval is hetzelfde. Vaak begint het met een onregelmatige ademhaling. Je gaat sneller en verkeerd ademhalen. Hierdoor krijg je hartkloppingen, pijn op je borst en begin je te zweten. Veel mensen denken dat ze een hartaanval krijgen wanneer ze hun eerste paniekaanval hebben. Je kunt kortademig worden en tintelingen in je arm krijgen.
Dit zijn ook symptomen van hyperventilatie. Door een verkeerde ademhaling kun je buikklachten ontwikkelen. Doordat je geest deze buikklachten associeert met de paniekaanval, heb je grote kans dat je door buikklachten een paniekaanval krijgt. Je komt in een vicieuze cirkel.
Ademhalingsoefeningen zijn op een dergelijk moment zeker aan te raden. Je kunt paniekaanvallen door een goede ademhaling de baas worden. Zorg dat je ademhaling vanuit je buik komt. Om dit te oefenen kun je op een bed gaan liggen met je hand op je buik. Adem rustig in en uit en zorg dat je buik omhooggaat tijdens het inademen.
Je kunt beter geen of wat minder koffiedrinken of andere dranken met cafeïne als je last hebt van paniekaanvallen. Cafeïne bevordert de aanmaak van adrenaline. Adrenaline veroorzaakt een opgejaagd gevoel waardoor je een paniekaanval kunt krijgen.
Wat als je een paniekaanval hebt
Het belangrijkste wat je moet onthouden is dat een paniekaanval altijd over gaat en geen lichamelijke schade aanbrengt. Erken dat je een paniekaanval hebt en bang bent. Je bent niet gek en gaat niet dood.
De eerste paniekaanval is uit het niets ontstaan en je geest herinnert zich deze eerste aanval wanneer je in een soortgelijke situatie komt. Je lichaam denkt dat hij in gevaar is en zo ontstaat de tweede paniekaanval.
Het is gemakkelijk gezegd dat er niets aan de hand is, maar op het moment dat je een paniekaanval hebt, is het moeilijk te aanvaarden. Door te accepteren dat het zo is en het over je heen te laten komen merk je dat de paniekaanval na een paar minuten wegzakt.
Door je te concentreren op je ademhaling, richt je de aandacht ergens anders op en denk je niet aan de paniekaanval. He wordt hier rustig van.
Paniekaanvallen op lange termijn
Het kan gebeuren dat de paniekaanvallen zich blijven herhalen. Het is verstandig om contact op te nemen met de huisarts. Hij kan je antidepressiva voor schrijven en eventueel cognitieve gedragstherapie. Tijdens deze therapie leer je om je denkpatroon te doorbreken. Er word je geleerd om realistisch te denken op het moment dat je een paniekaanval hebt.
Zorg voor ontspanning. Je kunt een stuk gaan lopen of een hobby uit oefenen. Haken en breien zijn goede hobby’s als je te maken hebt met paniekaanvallen. Je moet je aandacht erbij houden en tellen waardoor je afgeleid bent.